وضعیت سواد مالی در کشورهای رومانی، سوئیس، هلند، اتریش
سوئیسزمان مطالعه: ۳ دقیقه
در این فرصت وضعیت سواد مالی در کشورهای رومانی، سوئیس، هلند و اتریش بررسی میشود:
نظام آموزشی کشور رومانی در سال 2011 اصلاح گردید و آموزشهای اقتصادی، مالی و کارآفرینی به عنوان یک درس اختیاری وارد نظام آموزشی شد. در این کشور، اقدامات آموزشی متنوعی توسط بانکها و سازمانهای مردمنهاد انجام شده است؛ مانند: 1) اجرای پروژه «فهم پول» توسط بانک سلطنتی اسکاتلند برای کمک به دانشجویان در جهت مدیریت بهتر منابع مالی. 2) اجرای برنامه آنلاین «مدرسه پول» توسط بانک تجاری رومانی با هدف افزایش مسئولیت عمومی در زمینه مدیریت پول و سرمایهگذاری برای دانشآموزان. 3) اجرای برنامه «امور اقتصادی» توسط «انجمن آزادی فردی» برای دانشآموزان دبیرستانی و راهاندازی پایگاه اطلاعاتی جامعی از متن، ویدئو، پویانمایی و مطالب صوتی درباره مشکلات مهم اقتصادی. 4) اجرای برنامه آموزش مالی با نام «بودجه خانواده» در سطح ملی که توسط نهاد ملی حمایت از حقوق مصرفکننده اجرا شده است.
بانک ملی سوئیس، برنامه آموزش اقتصادی آنلاین با عنوان Iconomix را طراحی و اجرا کرده است که در برنامههای تحصیلی مدارس و یا به عنوان مکملی برای کتابهای درسی مورد استفاده قرار میگیرد و هدف آن ارتقای مهارتهای اقتصادی و مالی نوجوانان است. همچنین «مرکز مشاوره بودجه» و «مرکز مشاوره بدهی»، دو سازمان غیرانتفاعی در سوئیس هستند که در وبسایت آنها مطالب آموزشی، دورهها و خدمات مشاوره در رابطه با موضوعاتی مانند بودجهبندی، پیشگیری از بدهی، درخواست وصول مطالبات و ورشکستگی ارائه میشود. گروههای هدف این سازمانها نوجوانان، والدین، معلمان و شرکتها میباشند.
از مهمترین نهادهای دخیل در آموزش مالی در کشور هلند میتوان به «موسسه ملی اطلاعات مالی خانوار» و «پلتفرم پول هوشمند» اشاره کرد. موسسه ملی اطلاعات مالی خانوار، در سال 1979 برای کمک به خانوادهها در جهت مدیریت بهتر مخارج و تولید ثروت بیشتر و همچنین کمک به ادارات دولتی برای اثرسنجی سیاستهای اتخاذ شده بر خانوادهها تأسیس شد. در سال 2006 نیز وزارت امور مالی هلند «پلتفرم پول هوشمند» را تأسیس کرد که در آن شرکایی از دولت، مؤسسات مالی و سازمانهای مردمنهاد با یکدیگر همکاری میکنند تا رفتار مالی سالم در کشور هلند را بهبود بخشند. این پلتفرم، در سال 2008 استراتژی ملی برای آموزش مالی در کشور هلند را اجرا و در سال 2013 نیز آن را بازبینی کرده است. شاهزاده کشور هلند رئیس افتخاری پلتفرم است تا از این طریق بر اهمیت آموزش مالی تأکید کند. این کشور، اقدامات مختلفی را در زمینه آموزش سواد مالی در مدارس انجام داده است، برای مثال: اجرای پروژه «هفته ملی پول» به صورت سالانه در مدارس ابتدایی، اجرای برنامه «آزمون پول نقد» توسط انجمن بانکداری هلند، اجرای برنامه «چمدان پول» برای نوجوانان با محوریت مدیریت پول، پرداخت ایمن، تاریخچه پول و بیمه.
در سیستم آموزشی کشور اتریش، دانشآموزان مقطع ابتدایی مطالب پایهای اقتصاد همچون انواع مشاغل، رفتار مصرفی، پسانداز و برنامهریزی برای کنترل هزینهها را یاد میگیرند. در مقطع راهنمایی، دانشآموزان با مفهوم ارز، اتحادیه پولی اروپا و فعالیتهای اقتصادی خانوار و برنامهریزی مالی، اصول حفاظت از مصرفکنندگان، تجارت بینالمللی و جهانیشدن آشنا میشوند. علاوه بر آموزش در مدارس، بانک ملی اتریش یکی از اصلیترین ارائهدهندگان آموزش مالی است که تلاش دارد بدون فروش خدمات مالی خاص، صرفاً مردم را نسبت به موضوعات مالی آگاه کند. بانک ملی اتریش، طیف وسیعی از طرحهای آموزشی را برای گروههای متفاوت ارائه میکند. همچنین، این بانک نخستین نهادی بود که پرسشنامههای طراحی شده توسط سازمان همکاری اقتصادی و توسعه در جهت اندازهگیری سطح سواد مالی در بین بزرگسالان را بازنگری و برای انجام پیمایش بر روی خانوارهای اتریشی اجرا کرد.*
Aprea, Carmela and others, “International Hand Book of Financial Literacy”, Springer*